Elon Musk, groot leider of rampzalige werkgever?

By 9 December 2022#Burnout, #byebyeburnout

Elon, afgelopen weken veelvuldig in de media aanwezig. Na een omstreden overname en eerste paar dagen als nieuwe directeur van Twitter valt er wel e.e.a. aan te merken op zijn leiderschap.

Als we het namelijk hebben over ons huidige Nederlandse werkklimaat, dan staat burn-out nu eindelijk een beetje op de agenda bij een groot aantal bedrijven. We zijn er nog lang niet, maar met initiatieven zoals de week van de werkstress en bijvoorbeeld de vitaliteitsweek dragen we een aardig steentje bij aan een verbeterde werkomgeving. Werkgevers willen ondanks de heftige pandemie met al die kosten werknemers wel tevreden houden (ondanks dat er overal personeelstekorten zijn) en staat de mentale gezondheid inmiddels ook op de kaart. Werkgevers zien dit als onderdeel van hun business strategie om goed personeel te krijgen en te behouden. Hierdoor neemt de productiviteit toe doordat je met een goed team werkt en het geeft je ook een goede naam als werkgever. 

Aan de andere kant hebben we daar Elon Musk. Een groot leider met zijn Tesla successen. Maar nu na een eerste zeer chaotische maand als nieuw baasje van Twitter – vol met hysterische fouten, massaontslag en kolossale eisen van zijn personeel – gaat hij tekeer tegen zijn personeel alsof burn-out en diens gevolgen nooit bestaan hebben en er simpelweg niet zijn.

Met iedere opvolgende dag, lijkt het alsof het gat steeds groter wordt tussen gezond en goed werkgeverschap versus mensen af- en opbranden. Vorige maand bijvoorbeeld kon de gehele wereld meekijken hoe duizenden medewerkers online grappige emoji’s aan het posten waren over waarom ze ontslag namen. En als je dan beseft wat Musk van zijn personeel verwacht, dan kan ik de werknemers die ontslag namen geen ongelijk geven. 

Helaas is niet alleen Musk een leider die burn-out onzin vindt. Hij is waarschijnlijk wel de meest zichtbare. Ook niet gek hoor dat mensen zoals Musk dit onzin vinden. In de high-pressure omgeving Sillicon Valley waar ik zelf meermaals heb mogen rondlopen en advies heb mogen geven staat ongeveer overal op de muren geschreven “Rise and Grind” wat zoiets betekent als knallen, knallen, knallen. En ondanks dat de wetenschap allang heeft aangetoond dat dit niet de meest efficiënte strategie is voor optimaal resultaat, is het in Sillicon Valley en bijvoorbeeld Wall Street de normaalste zaak van de wereld om te leven voor je werk. Sterker nog, je werk, dat ben jij! Is absoluut niet gezond, maar helaas wel de realiteit. 

Toen Musk na een slopende periode van onderhandelingen Twitter uiteindelijk overnam, kon je direct zien en merken dat hij amper geslapen had, onder enorme stress stond en zijn beslissingen duidelijk beïnvloed werden door gebrek aan slaap. Studies hebben aangetoond dat een groot en lang slaaptekort gelijk staat aan dronken zijn, absoluut dus niet een goede omstandigheid om dan een groot aantal veranderingen door te voeren als je zelf net aan het roer staat van een nieuw aangekocht imperium. 

De huidige Musk is dezelfde Musk die op briljante wijze een revolutionaire manier van autorijden op elektrische energie doorvoerde. Helaas bekijkt hij nu niet hoe je de menselijke energie het beste kunt inzetten om zo efficiënt mogelijk vooruit te kunnen. Dat kwam maar op al te pijnlijke manier naar voren toen Musk zijn personeel een ultimatum gaf bij Twitter: of je werkt lange intensieve dagen of je neemt ontslag. Het resultaat? Een uur na de deadline werd op pijnlijke manier duidelijk dat er veel meer engineers ontslag hadden genomen t.a.v. het aantal dat Musk verwacht had. Mensen willen hun fysieke en mentale gezondheid niet op het spel zetten om de rijkste man nog rijker te maken gaf een oud-medewerker aan. Werknemers willen en hoeven het gedrag van een roekeloze leider niet te tolereren en zeker niet als het burn-out in de hand werkt

Het idee dat mensen alleen maar uitvoerende krachten zijn is achterhaald. Mensen zijn een machines en dat zou ook niet zo moeten zijn in Sillicon Valley. Toen ik Bye Bye Burnout begon, was het mijn missie om Nederland burn-out vrij te krijgen. Maar helaas moet ik nu 12 jaar later nog steeds aan werkgevers en leiders op dagelijkse basis vertellen dat burn-out bestaat, geen onzin is en dat ze er echt serieus mee bezig moeten gaan. 

De kennis over burn-out groeit gelukkig wel en bedrijven nemen het inmiddels een stuk serieuzer dan toen ik begon. Maar, er zijn helaas nog te veel leiders met een ouderwets denkpatroon. Gelukkig niet allemaal zo maniakaal als Musk onlangs liet zien, maar het gevaar is wel dat hij voor menigeen een voorbeeld is. Laat me daarom het volgende duidelijk zeggen: ja, hij is zeker een briljante geest, maar een zeer slechte leider!

Goed leiderschap gaat niet om de hoeveelheid beslissingen die we nemen, maar om de kwaliteit van die beslissingen. Het gaat om de wijsheid temidden van een eventuele chaos of onzekere tijden. Het gaat erom dat je stabiel blijft staan temidden van een orkaan die om je heen raast. Niet dat je met iedere wind meeblaast. 

We hebben nog een hoop werk te doen om Nederland echt burn-out vrij te krijgen. Daarnaast is er nog veel te ontdekken hoe we op ons best kunnen functioneren ten tijde van stress of uitdagingen in ons leven. Ironisch genoeg hebben de acties van Musk van de afgelopen weken wel laten zien dat burn-out wel degelijk de prijs is die je betaald als je slecht slaapt en onder hoge druk staat ten tijde van het moeten leveren van topprestaties.

Wil je nou eens meer weten van mijn mening of visies? Huur me dan eens in als spreker op je event of als consultant voor de eventuele burn-out problematieken bij jou op de werkvloer. En don’t worry: ik bijt niet 😊