Dit keer absoluut niets over burn-out, maar wel een andere prangende kwestie waar ik vaak over benaderd wordt door mensen met stress. Helpt yoga nou wel of niet bij de verlaging van stress?
Zoals velen waarschijnlijk wel weten, ben ik geen fervent yoga beoefenaar. Ik ben niet lenig, irriteer me als ik in een sportles omringd wordt door allerlei ‘zweefteven’ en baal daarnaast ook nog als iemand anders iets heel goed kan en ik daar als een soort lelijk eendje m’n best sta te doen en nog niet eens 10% voor elkaar krijg. Allemaal overtuigingen (in mijn hoofd) die ervoor zorgen dat ik niet graag aan de yoga ga, hoe goed of slecht het nou voor mij zou zijn…
Zo ook laatst: ik ging toch maar weer eens naar yoga om voor de zoveelste keer te bewijzen dat dit echt – maar dan nu ook echt – goed was voor mijn fysieke en mentale gestel. Als de hele wereld erbij zweert, dan zou dit toch ook wel iets voor mij – het boegbeeld van de burn-out en stress van dit land – moeten zijn. Vol goede moed dacht ik dit lesje wel ‘ff te doen’. Nou, ik kwam van een koude kermis thuis. Naast mij lag een dame van in de 70 de ene fysieke krakeling na de andere te vouwen en achter mij een ballerina die zo ongeveer datzelfde deed. Ik kon na 60 minuten zwoegen (want yoga blijkt dus naast dat het fysiek enorm zwaar is, ook nog eens een zeer grote mentale uitdaging te zijn, althans voor mij) concluderen dat ik nog een lange weg te gaan heb om een ‘yogi’ te worden. Niet erg, maar als yoga dan toch bekend staat om zijn vermogen om stress te verminderen en een gevoel van kalmte en ontspanning te bevorderen, hoe kan het dan dat ik juist het compleet tegenovergestelde ervaar?!
Wat zegt de wetenschap hierover?
Laten we eens dieper ingaan op hoe yoga de stressrespons van het lichaam beïnvloedt en welke wetenschappelijke bevindingen er zijn om deze beweringen te ondersteunen.
Wat is stress en waarom is het schadelijk?
Stress is een natuurlijke reactie van het lichaam op uitdagende situaties, die ons in staat stelt om te reageren op bedreigingen of druk. Korte periodes van stress zijn normaal en kunnen zelfs nuttig zijn. Echter, wanneer stress chronisch wordt en niet goed wordt beheerd, kan het schadelijk zijn voor onze fysieke en mentale gezondheid. Langdurige stress wordt geassocieerd met een verhoogd risico op verschillende gezondheidsproblemen, waaronder hartaandoeningen, spijsverteringsstoornissen, angststoornissen en depressie.
Hoe werkt yoga tegen stress?
Yoga omvat een combinatie van fysieke houdingen, ademhalingsoefeningen en meditatie, die samenwerken om het lichaam en de geest te kalmeren en in balans te brengen. Verschillende aspecten van yoga dragen bij aan het verminderen van stress:
- Fysieke beweging
Yoga-houdingen (asana’s) helpen spanning in het lichaam los te laten en spieren te ontspannen, wat op zijn beurt stress vermindert.
- Ademhalingsoefeningen
Diepe, gecontroleerde ademhaling (zoals bij Pranayama) activeert het parasympatische zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor rust en ontspanning.
- Meditatie en mindfulness
Door te mediteren en mindful te zijn tijdens de beoefening van yoga, leren mensen om hun gedachten te observeren zonder erdoor meegesleept te worden, waardoor ze meer mentale rust ervaren.
Wetenschappelijk bewijs voor de stress verlagende effecten van yoga
Verschillende wetenschappelijke studies hebben de stress verlagende effecten van yoga onderzocht en ondersteunen de claims van yogabeoefenaars:
- Een onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift “Psycho-neuro-endocrinology” toonde aan dat regelmatige beoefening van yoga de niveaus van het stresshormoon cortisol verlaagt, wat resulteert in verminderde stressreacties.
- Een studie uitgevoerd aan de Universiteit van Californië, Los Angeles, ontdekte dat yoga de activiteit van het sympathische zenuwstelsel vermindert, wat verantwoordelijk is voor de “vecht-of-vlucht”-reactie op stressvolle situaties.
- Onderzoekers aan de Harvard Medical School ontdekten dat yoga de activiteit van gamma-amino-boterzuur (GABA) in de hersenen verhoogt, een neurotransmitter die geassocieerd wordt met een gevoel van kalmte en ontspanning.
Conclusie
In een wereld waar stress (met het grote risico op een burn-out) een alomtegenwoordige uitdaging is geworden, biedt yoga een effectieve en wetenschappelijk onderbouwde benadering om stress te verminderen en het algehele welzijn te bevorderen. Door middel van fysieke oefeningen, ademhalingstechnieken en meditatie, kan yoga mensen helpen om een gezondere relatie met stress te ontwikkelen en een staat van innerlijke rust te bereiken. Dus, de volgende keer dat je je overweldigd voelt, overweeg dan om een yogamat uit te rollen en de stress te laten wegsmelten met elke ademhaling en elke houding.
En voor mij geldt eigenlijk het volgende devies: oefening baart kunst en yoga ga ik voortaan volgens de olympische gedachte benaderen: meedoen is belangrijker dan winnen. En wellicht is die mindset exact degene die ik nodig heb om die lessen van 60 minuten te kunnen ervaren als waardevolle me-time in plaats van ‘dat ellendige gezeik op die stinkende mat’.
Hou je op de hoogte!